EQ-Γνώθι σαυτόν: 1.Συγκινησιακή πειρατεία

Ευχάριστο πολύ τον (TrevorC) για το κείμενο. Και έρχονται και αλλα μείνετε συντονισμένοι!
Κανονικά ήθελα σήμερα να "μπω στο ψητό" και να εξηγήσω το πως μπορεί κάποιος να αποκτήσει αυτογνωσία και έλεγχο πάνω στα συναισθήματά του. Αλλά δεν μπορώ να το κάνω αυτό αν δεν έχω εξηγήσει πρώτα τι είναι συναίσθημα, γιατί υπάρχουν και πως δουλεύουν. Δυστυχώς αν δεν έχετε αυτές τις γνώσεις δεν μπορείτε να προχωρήσετε παρακάτω διότι όπως και στο χάκινγκ είναι πολύ σημαντικό να μάθεις πρώτα πως δουλεύει κάτι ώστε να αρχίζεις να το "πειράζεις"

Κρυφό ΠεριεχόμενοΤο πιο πρωτόγονο κομμάτι του εγκεφάλου είναι αυτό που λέμε εγκεφαλικό στέλεχος και είναι κοινό σε όλα τα είδη που διαθέτουν νευρικό σύστημα. Αυτό το κομμάτι ρυθμίζει τις πιο βασικές ζωτικές λειτουργίες όπως την αναπνοή ή τον μεταβολισμό. Αυτό το μέρος του μυαλού δεν μπορεί κανείς να πει πως "μαθαίνει" διότι ρυθμίζει απλά διάφορες λειτουργίες του σώματος.



Ο εγκέφαλος αναπτύχθηκε από την βάση και προς τα πάνω. Μετά λοιπόν από το εγκεφαλικό στέλεχος ήρθαν τα συγκινησιακά κύτταρα, και φτιάχτηκαν έτσι οι συγκινησιακές περιοχές του εγκεφάλου, και από αυτές ήρθε ο νεοφλοιός ή αλλιώς ο σκεπτόμενος εγκέφαλος(ορίστε που μαθαίνουμε και βιολογία :p)

Το γεγονός οτι ο σκεπτόμενος εγκέφαλος ήρθε από τον συγκινησιακό εξηγεί πολλά για την σχέση συναισθήματος-λογικής.

Το πιο αρχαίο κομμάτι του συγκινησιακού εγκεφάλου είναι ο οσφρητικός λοβός ο οποίος σχετίζετε με την όσφρηση. Με τα χρόνια ο συγκινησιακός εγκέφαλος διογκώθηκε και έτσι ήρθε το μεταιχμιακό σύστημα με το οποίο θα ασχοληθούμε τώρα. Αυτό ανέπτυξε και μάθηση και μνήμη. Αυτό βοήθησε τον άνθρωπο να κάνει καλύτερες επιλογές. Ο νεοφλοιός (σκεπτόμενος εγκέφαλος) ο οποίος ήρθε μετά είναι η έδρα της σκέψης, της λογικής. Αυτό που διαχωρίζει ανθρώπους με ζώα. Ο νεοφλοιός μας κάνει να νιώθουμε αισθήματα ακόμα και για τα αισθήματά μας.

Όταν λοιπόν ακούτε κάποιον να λέει "Η καρδιά μου μου λέει αυτο, αλλά το μυαλό μου κάτι άλλο" στην πραγματικότητα ή καρδιά είναι ο πρωτόγονος συγκινησιακός εγκέφαλος ενώ το μυαλό ο σκεπτόμενος εγκέφαλος. Επειδή τα συναισθήματα είναι πρωτόγονα όμως δεν σημαίνει πως δεν χρειάζονται. Θα πούμε γι' αυτό σε άλλο θέμα.

Τι είναι λοιπόν η συγκινησιακή πειρατεία; Θα ήθελα να το αναλύσω πιο πολύ αλλά δεν θέλω να γράψω 100 σελίδες θέμα οπότε θα εξηγήσω τα βασικά. Υπήρξαν στιγμές που όλοι μας χάσαμε τον έλεγχο του εαυτού μας είτε αυτό ήταν λόγο θυμού, φόβου, έρωτα ή κάποιου άλλου αισθήματος. Ας πάρουμε τον θυμό για παράδειγμα, όλοι έχουμε θυμώσει τόσο που να μην μπορούμε να ελέγξουμε τις πράξεις μας και να μην μπορούμε να σκεφτούμε καθαρά. Είναι αυτή η τύφλωση που νιώθουμε.

Σε αυτό ευθύνεται ένα μέρος του μεταιχμιακού συστήματος η αμυγδαλή. Η αμυγδαλή πάει χέρι-χέρι με τον ιππόκαμπο και έχει συναισθηματική μνήμη. Δηλαδή αν δείτε έναν ξάδελφο στον δρόμο ο ιππόκαμπος είναι αυτός που θα αναγνωρίσει πως αυτός είναι ο Δημήτρης και η αμυγδαλή είναι αυτή που θα πει πως εσείς συμπαθείτε/αντιπαθείτε τον Δημήτρη. Η αμυγδαλή λοιπόν αναλύει ένα γεγονός και με βάση διάφορα πράγματα που θυμάται κρίνει αυτό το γεγονός ανάλογα. Λειτουργεί και ως συναγερμός. Ας πούμε όταν θα δείτε ένα φίδι η αμυγδαλή θα σας κάνει να συγκεντρωθείτε μέσω του φόβου και να πάρετε στάση "Μάχης ή Φυγής". Αυτό το κάνει κρατόντας τον υπόλοιπο εγκέφαλο "όμηρο" θάβοντας έτσι την λογική.

Ο λόγος που γίνετε αυτό:

Ας πούμε ότι βλέπετε ένα λουλούδι. Το ερέθησμα περνά από το μάτι στον θάλαμο (μέρος του εγκεφάλου) μετά πηγαίνει στον νεοφλοιό όπου αναλύετε και μετά πάει στην αμυγδαλή. (Να σημειώσουμε εδώ ότι συμβαίνουν και άλλες διαδικασίες ανάμεσα αλλά δεν μας ενδιαφέρουν αυτήν την στιγμή). Έτσι ο άνθρωπος προλαβαίνει να σκεφτεί πρώτα και μετά να αναλύσει ή αμυγδαλή αν πρέπει να σημάνει συναγερμό ή όχι.

Υπάρχει όμως περίπτωση αντί το ερέθισμα να πάει από τον θάλαμο στον νεοφλοιό να πάει κατευθείαν στην αμυγδαλή αν κριθεί πως υπάρχει κίνδυνος. Έτσι ο άνθρωπος δεν σκέφτεται λογικά. Αυτό όπως καταλαβαίνετε γλιτώνει χρόνο σε κρίσιμες καταστάσεις. Το κακό είναι ενώ παλιά που οι άνθρωποι ζούσαν σε σπηλιές και βρίσκονταν σε κίνδυνο συνεχώς ήταν απαραίτητο στην σημερινή εποχή αυτή η συγκινησιακή πειρατεία είναι πολλές φορές λάθος και ανακριβείς. Όπως το να κάνεις κάτι κακό την ώρα που είσαι θυμωμένος.




Να προσθέσω πως η αμυγδαλή αναλύει καταστάσεις και προσπαθεί να αποφύγει τον κίνδυνο. Αν δει λοιπόν πως τα γεγονότα που συμβαίνουν εκείνη την στιγμή μοιάζουν με κάτι που σηνέβει χρόνια πριν και δεν είχε καλό τέλος, καλεί συγκινησιακή πειρατεία (εννοείτε βέβαια πως αυτό είναι υποσινείδητο και σε εσάς η κατάσταση να μην σας θυμήζει τίποτα). Το θέμα είναι πως τις περισσότερες φορές η κατάσταση δεν μοιάζει καθόλου με το προιγούμενο γεγονός και έτσι λανθασμένα γίνετε ο όλος χαμός.