Συμβόλαιο για τον Ιστό με υπογραφή Tim Berners-Lee

Ο Παγκόσμιος Ιστός έχει εξελιχθεί σε χαοτικό μέρος, όπου οι κανόνες εφαρμόζονται ή παραβιάζονται κατά το δοκούν —όταν η ύπαρξή τους δεν αγνοείται εντελώς. Από το πιο μεγάλο κοινωνικό δίκτυο ως τα σχόλια σε μια μικρή ιστοσελίδα, μπορούμε να διαπιστώσουμε πως ούτε καν το «netiquette», οι βασικοί κανόνες καλής συμπεριφοράς στη διαδικτυακή επικοινωνία, δεν ακολουθείται όπως θα έπρεπε.

Αν και δημιουργήθηκε για να επιτρέψει την απρόσκοπτη ροή πληροφοριών και την άμεση επικοινωνία, η μεγαλύτερη εφαρμογή του Διαδικτύου δεν απέφυγε τη χωρίς έλεγχο παραπληροφόρηση που λαμβάνει χώρα τόσο σε ενημερωτικούς και άλλους ιστότοπους όσο και σε ατομικό επίπεδο χρηστών. Φυσικά, δεν απουσιάζει ούτε η εταιρική κερδοσκοπία εις βάρος των ανθρώπινων δικαιωμάτων, καθώς και οι απόπειρες ελέγχου μέσω της νομοθεσίας.

Προσθέτοντας στα παραπάνω το γεγονός ότι μεγάλο τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού δεν έχει τη δυνατότητα στοιχειώδους πρόσβασης, όπως επίσης και τον διαδικτυακό αναλφαβητισμό που διατηρείται σε υψηλά ποσοστά, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι ο Ιστός σήμερα δεν ανταποκρίνεται στο όραμα που είχε ο δημιουργός του.
Ένα παγκόσμιο διαδικτυακό συμβόλαιο

Επιδιώκοντας μια δραστική αλλαγή, ο Tim Berners-Lee, πατέρας του Παγκόσμιου Ιστού, δημοσίευσε πριν λίγες μέρες το «Συμβόλαιο για τον Ιστό». Αυτό προορίζεται να αποτελέσει μια τριμερή συμφωνία που περιλαμβάνει τις κυβερνήσεις, τις εταιρείες αλλά και τους ψηφιακούς πολίτες και αφορά την παγκόσμια εφαρμογή ορισμένων βασικών κανόνων που θεσπίστηκαν για τον Ιστό.

Εμπνευσμένο από προϋπάρχουσες σχετικές υλοποιήσεις, όπως ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων και το μανιφέστο της Mozilla, και με τη βοήθεια 80 οργανισμών, το Συμβόλαιο αποτελείται από εννέα θεμελιώδεις αρχές-προτροπές που καλύπτουν τη διασφάλιση της προσβασιμότητας και της ανοιχτότητας του Ιστού, την ιδιωτικότητα και τα δικαιώματα επί των δεδομένων, τον σχεδιασμό τεχνολογιών με θετικό πρόσημο για την ανθρωπότητα και τη δημιουργία διαδικτυακών κοινοτήτων με ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς.

Οι αρχές αυτές χωρίζονται σε τριάδες που αφορούν καθένα από τα εμπλεκόμενα μέρη και έχουν ως εξής:
Κυβερνήσεις
Εξασφαλίστε ότι όλοι μπορούν να συνδεθούν στο Διαδίκτυο
Διατηρήστε ολόκληρο το Διαδίκτυο διαθέσιμο, συνεχώς
Σεβαστείτε και προστατέψτε τα θεμελιώδη δικαιώματα της online ιδιωτικότητας και των δεδομένων των ανθρώπων
Εταιρείες
Κάνετε το Διαδίκτυο οικονομικά προσιτό και προσβάσιμο σε όλους
Σεβαστείτε και προστατέψτε την ιδιωτικότητα και τα προσωπικά δεδομένα για να δημιουργήσετε online εμπιστοσύνη
Αναπτύξτε τεχνολογίες που υποστηρίζουν το καλύτερο στην ανθρωπότητα και εμποδίζουν το χειρότερο
Πολίτες
Να είστε δημιουργοί και συνεργάτες στον Ιστό
Δημιουργήστε ισχυρές κοινότητες που σέβονται τον πολιτισμένο διάλογο και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια
Παλέψτε για τον Ιστό

Η διατύπωση των αρχών είναι κάπως αόριστη, δίνονται όμως επιμέρους κατευθυντήριες γραμμές για την υλοποίησή τους στο πλήρες κείμενο του Συμβολαίου (PDF, στα Αγγλικά).

Με την κίνηση αυτή επιχειρείται η θέσπιση μιας παγκόσμιας ψηφιακής πολιτικής, με τη δέσμευση όλων των μερών πως θα συμβάλλουν διαρκώς στη βελτίωση της φύσης του Παγκόσμιου Ιστού και στην αποτροπή αλλοίωσής του. Δέσμευση που δε θα παραμείνει στα λόγια, καθώς, όπως αναφέρεται, θα παρατηρείται η πρόοδος της υλοποίησης και θα διασφαλίζεται η υπεθυνότητα -κυρίως των κυβερνήσεων και των εταιρειών- μέσω συνεργατών και των κατά τόπους ρυθμιστικών αρχών.

Ανατρέχοντας στη σύνθεση της ομάδας εργασίας που δημιούργησε το Συμβόλαιο, μαθαίνουμε πως το 35% προέρχεται από ιδιωτικές εταιρείες, το 50% από κοινωνικοπολιτικούς οργανισμούς και το 15% από κυβερνήσεις, με ένα 30% επί του συνόλου να αφορά τον «Παγκόσμιο Νότο». Έτσι εξασφαλίζεται η αντιπροσώπευση που δε θα γέρνει την πλάστιγγα υπέρ των συμφερόντων.

Υπάρχει επίσης η δυνατότητα για όποιον το επιθυμεί να δηλώσει τη στήριξή του, επώνυμα ή ανώνυμα, απλά συμπληρώνοντας τη σχετική φόρμα, ενώ για τυχόν ερωτήσεις ή προτάσεις είναι διαθέσιμη η ηλεκτρονική διεύθυνση contract@webfoundation.org.