Η «μάχη» για το αγγελιόσημο...
Θοδωρής Αντωνόπουλος
Η διατήρηση του ΕΤΑΠ-ΜΜΕ ως ανεξάρτητου, ενιαίου και αυτοτελούς Ταμείου στα ΜΜΕ και τη διασφάλιση του αγγελιόσημου είναι το αίτημα της (νέας) τριήμερης κινητοποίησης που κήρυξε πανελλαδικά η ΠΟΕΣΥ σε όλα τα ΜΜΕ και που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Είχε αρκετό καιρό να...
αναγγελθεί τέτοιας έκτασης απεργιακή κινητοποίηση κι από ό,τι θυμάμαι, η προηγούμενη φορά που συνέβη αυτό, κύριο αίτημα ήταν πάλι η διατήρηση του εν λόγω «κεκτημένου».
Είναι άραγε τόσο σημαντικό; Θα έλεγε κανείς ότι σε μια χώρα με τόσες καταγγελίες περί «διαπλεκόμενων» εξουσίας και ΜΜΕ, με μπόλικη «μαύρη» εργασία, μειώσεις και παρακρατήσεις μισθών, «λουκέτα» κι ομαδικές απολύσεις δημοσιογράφων, μια χώρα που βρίσκεται μόλις στην 97η θέση της παγκόσμιας κατάταξης για την ελευθερία του Τύπου (στοιχεία Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα), όπου Τύπος και τηλεοπτικά κανάλια συνεχίζουν να κατρακυλούν σε αξιοπιστία (27% & 16% αντίστοιχα σε πρόσφατη έρευνα της Public Issue), το αγγελιόσημο δεν θα ήταν ακριβώς το πρώτο ζήτημα που θα δικαιολογούσε τέτοιον συνδικαλιστικό «ανένδοτο» από ηθικής, τουλάχιστον, πλευράς.
Πολλοί πάλι από τους... εκτός «νυμφώνος» αναρωτιούνται ποιους τελικά αφορά όλη αυτή η «πρεμούρα» για το αγγελιόσημο.Αφενός επειδή οι περισσότεροι και ειδικά οι νεότεροι – όσοι δηλαδή καταφέρουν να βρουν μια αξιοπρεπή απασχόληση που να αμείβεται κιόλας - δύσκολα περνούν την «πόρτα» των μεγάλων δημοσιογραφικών ενώσεων (κι όχι απαραίτητα επειδή δεν έχουν τα προσόντα), άρα λίγο τους μέλλουν οι συνδικαλιστικές διεκδικήσεις ενός κλάδου που τους «σνομπάρει», αφετέρου επειδή έτσι εκτιθόμαστε ακόμα περισσότερο στην κοινωνία. Ή μήπως είναι; Ομολογώ πως τεχνικά δεν έχω εμβαθύνει στο ζήτημα, ίσως επειδή τα τελευταία χρόνια δεν «ανήκω» σε κάποια επαγγελματική ένωση (και όχι επειδή έτσι το αποφάσισα).
Για να γίνεται όμως τόση φασαρία και να υπάρχουν τόσες αντιπαραθέσεις σχετικά, σίγουρα κάτι συμβαίνει εδώ. Η μία πλευρά λέει ότι το αγγελιόσημο αυτό, που σαν ιδέα κρατά από τον... Μεταξά κι αναλογεί σήμερα στο 20% επί των διαφημίσεων είναι «οιωνεί» εργοδοτική εισφορά κι αναντικατάστατη πηγή εσόδων για την περίθαλψη και την ασφάλιση των δικαιούχων.
Δεδομένων των σημερινών μισθών, η διατήρησή του είναι, οπότε, ζήτημα επιβίωσης για τον κλάδο. Ωστόσο, ενώ οι διαφημίσεις δεν έχουν μειωθεί ιδιαίτερα (έχει βεβαίως πέσει ο τζίρος) , ο αριθμός των εργαζόμενων στα ΜΜΕ έχει πέσει κατακόρυφα, με αποτέλεσμα το διαφημιστικό «χαράτσι» να παραμένει υψηλό αλλά εντέλει να «ωφελούνται» οι λίγοι κι εκλεκτοί, που όντας τέτοιοι δεν θέλουν και πολλούς καινούργιους στην «πιάτσα» ώστε να «μοιράζονται» περισσότερα.
Ωστόσο, οι ασφαλισμένοι στο ΕΤΑΠ-ΜΜΕ δεν φαίνεται να «κλέβουν» κάποιον τρίτο: «Το ειδικό καθεστώς ασφάλισης των εργαζομένων στον Τύπο και τα ΜΜΕ, έτσι όπως εξακολουθεί να λειτουργεί μέχρι σήμερα, παρουσιάζει μια μείζονα ιδιομορφία, η οποία οφείλεται στην ιδιοτυπία του ασφαλιστικού πόρου του αγγελιοσήμου.
Όλα τα άλλα καθεστώτα ασφάλισης μισθωτών βασίζονται στην αρχή της τριμερούς χρηματοδότησης, σύμφωνα με την οποία το ασφαλιστικό κεφάλαιο σχηματίζεται από εισφορές εργοδοτών, εισφορές εργαζομένων και την κρατική χρηματοδότηση. «Η ένταξη του ΕΤΑΠ-ΜΜΕ στον ενιαίο φορέα ασφάλισης, με παράλληλη διατήρηση του ιδιότυπου ασφαλιστικού πόρου του αγγελιοσήμου, με ταυτόχρονη κατάργηση του αγγελιοσήμου, προσκρούει σε σοβαρά νομικά και συνταγματικά κωλύματα που την καθιστούν απαγορευτική», διαβάζω στο mediatvnews.
Ακόμα κι έτσι να είναι, πάντως, πολλοί «μας» κατηγορούν ότι – όχι όλους, προσοχή, μόνο όσους έχουμε γίνει δεκτοί σε κάποια αναγνωρισμένη ένωση – εκείνο που καταρχήν επιδιώκουμε είναι να έχουμε ένα «δικό μας», προνομιούχο ταμείο το οποίο μάλιστα εξαρτάται άμεσα από τη διαφήμιση. Έπειτα, αν τώρα με το αγγελιόσημο ακόμα σε ισχύ υπάρχει τέτοιο πρόβλημα ρευστού, θα μπορούν ή θα θέλουν οι εργοδότες να πληρώνουν εκείνοι τις εισφορές αν το νομοσχέδιο Κατρούγκαλου περάσει; Διότι, λένε οι «επαϊοντες», αν καταργηθεί το αγγελιόσημο, ο εργοδότης θα επιβαρυνθεί με αυξημένες εισφορές για σύνταξη, ανεργία, επικούρηση και περίθαλψη, ανεβάζοντας έτσι το κόστος κάθε εργαζομένου περίπου κατά 10%.
«Ακριβαίνει» έτσι η μισθωτή εργασία και ανοίγει παράθυρο για (νέες) μειώσεις μισθών και (νέες) απολύσεις στα ΜΜΕ ένεκα η «μετακύλιση» του κόστους. Όμως επιβαρύνσεις θα έχουν και οι ίδιοι εργαζόμενοι, χωρίς ωστόσο να μπορούν να έχουν πλέον το δικό τους ταμείο ασφάλισης που μένει χωρίς πόρους, ενώ όσοι εργάζονται παράλληλα ως μισθωτοί και με μπλοκάκι, θα κληθούν να πληρώσουν διπλές εισφορές. Κάποιοι βεβαίως έχουν άλλη άποψη: «Χρειάζεται το αγγελιόσημο; Γιατί να εμπλέκεται στο ασφαλιστικό των δημοσιογράφων το κράτος, αφού δεν χρηματοδοτεί τα Ταμεία; Και γιατί να εκτίθενται οι δημοσιογράφοι ότι χρηματοδοτούνται από το κοινωνικό σύνολο, ενώ στην ουσία διά του αγγελιόσημου οι διάφορες κυβερνήσεις δωροδόκησαν τις επιχειρήσεις ΜΜΕ που δεν πληρώνουν εργοδοτικές εισφορές;», έχει γράψει σχετικά ο Πάσχος Μανδραβέλης της «Καθημερινής» που δεν επικροτεί την εξελισσόμενη απεργία κι επικεντρώνει στα κρατικοδίαιτα, όπως τα χαρακτηρίζει, δομικά προβλήματα του Τύπου.
Υπάρχουν κι άλλοι στον συγγενή ιδεολογικά χώρο που συμφωνούν να καταργηθεί το αγγελιόσημο εδώ και τώρα. Ακόμα όμως και – ουκ ολίγοι - δημοσιογράφοι του «απέναντι» στρατοπέδου αντιδρούν: "Tι σόι απεργία είναι αυτή που μας φιμώνει και μάλιστα πολλές ημέρες; Τι απαρχαιωμένος τύπος αγώνα είναι αυτός που μας αναγκάζει να σωπάσουμε; Τι θα κερδίσουν οι δημοσιογράφοι και τα σωματεία Τύπου αν κατεβάσουμε όλοι τα μολύβια μας;
Ας σταματήσει επιτέλους αυτή η απεργία που δεν προσφέρει ούτε ένα καλό στον κλάδο μας. Ούτε ένα. Μόνο τα συμφέροντα άλλων εξυπηρετεί... Ας λογικευτεί επιτέλους η ΠΟΕΣΥ, υπάρχουν άλλοι τρόποι αγώνα που είναι πιο αποτελεσματικοί και, κυρίως, δεν προσβάλουν τη νοημοσύνη μας", σχολιάζει ο Δημήτρης Κανελλόπουλος (Εφημερίδα των Συντακτών-etetradio).
Άλλοι συνάδελφοι πάλι από τους... εκτός «νυμφώνος» αναρωτιούνται ποιους τελικά αφορά όλη αυτή η «πρεμούρα» για το αγγελιόσημο. Αφενός επειδή οι περισσότεροι και ειδικά οι νεότεροι – όσοι δηλαδή καταφέρουν να βρουν μια αξιοπρεπή απασχόληση που να αμείβεται κιόλας, έστω στοιχειωδώς - δύσκολα περνούν την «πόρτα» των μεγάλων δημοσιογραφικών ενώσεων (κι όχι απαραίτητα επειδή δεν έχουν τα προσόντα), άρα λίγο τους μέλλουν οι συνδικαλιστικές διεκδικήσεις ενός κλάδου που τους «σνομπάρει», αφετέρου επειδή έτσι εκτιθόμαστε ακόμα περισσότερο στην κοινωνία.
Όλοι όχι μόνο μια «ελίτ» που, όπως κάθε ελίτ, επόμενο είναι να φροντίζει καταρχήν την «κλειστή» αναπαραγωγή και διαιώνισή της. Γεγονός είναι ότι το απεργιακό μέτωπο ήδη «φυλλοροεί». Κυκλοφόρησαν σήμερα οι μεγάλες εφημερίδες της περιφέρειας συν κάποιες αθηναϊκές, ενώ ραδιόφωνα και τηλεοράσεις παίζουν «κρυφτό» με «απεργιακές» εκπομπές. Όπου και να γέρνει το δίκιο, γεγονός είναι ότι το απεργιακό μέτωπο ήδη «φυλλοροεί». Κυκλοφόρησαν σήμερα οι μεγάλες εφημερίδες της περιφέρειας συν κάποιες αθηναϊκές, ενώ ραδιόφωνα και τηλεοράσεις παίζουν «κρυφτό» με «απεργιακές» εκπομπές.
Ο Σκάι ζήτησε «επίσημα» αναστολή, ενώ «απεργοσπάστες» αναδείχθηκαν, λίγο-πολύ, οι περισσότερες ενημερωτικές ιστοσελίδες και μπλογκς του Διαδικτύου και πώς αλλιώς – η τεχνολογία προχώρησε πολύ από την εποχή του τυπογράφου και η διακίνηση της πληροφορίας στους καιρούς μας μοιάζει πλημμυρίδα ασταμάτητη.
Όσο για τη «δημοσιογραφία των κοινωνικών δικτύων», αυτή ως γνωστό δεν απεργεί ποτέ! Μια άλλη ένσταση είναι ότι οι εξελίξεις τρέχουν με καταιγιστικό ρυθμό – αξιολογήσεις, «εγγυήσεις», μνημόνια «με ουρά», ασφαλιστικό, προσφυγικό, θρίαμβος της ακροδεξιάς στην Αυστρία κ.λπ. - κι έτσι αφενός «διευκολύνεται» η κυβέρνηση να περάσει αντιδημοφιλή μέτρα, αφετέρου όσοι πολίτες δεν διαθέτουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο (που επίσης δεν φημίζεται πάντα για τη δεοντολογία και την αξιοπιστία του), η μεγάλη πλειοψηφία δηλαδή πέραν αλλά κι εντός του λεκανοπεδίου, στρέφονται στο «ράδιο Αρβύλα».
Και μπορεί η «επίσημη» ενημέρωση να μη φημίζεται, με τη σειρά της, για τον πλούτο, την αντικειμενικότητα και τη φιλαλήθειά της, όμως και η παντελής της έλλειψη πολιτικές του φόβου, της φημολογίας και της άγνοιας εξυπηρετεί.
Οι εξελίξεις βέβαια πάντα «τρέχουν» και οι κυβερνήσεις πάντα νομοθετούν, σημαίνει άραγε αυτό ότι απαγορεύεται να απεργούμε οι δημοσιογράφοι; Όχι φυσικά, αρκεί να έχουμε εξασφαλίσει, όντας 4η εξουσία μην ξεχνάμε κι ας είμαστε πολλοί από μας de facto «εξουσιαστές» ή «εξουσιαζόμενοι», πως μαζί με το νόμιμο διεκδικούμε και το ηθικό. Και πως αυτό γίνεται απόλυτα κατανοητό από την κοινωνία που υποτίθεται πως μας εμπιστεύεται την ενημέρωσή της.
lifo.gr
Σχόλια