Ο «βασιλιάς του παγωτού» της Αμερικής ήταν ο Έλληνας!!!
Ο Θωμάς Καρβέλας ξεκίνησε το 1934 πουλώντας στις ΗΠΑ τα προϊόντα του μέσα από ένα χαλασμένο φορτηγάκι και τελικά έφτιαξε την «αυτοκρατορία» των Carvel που τον έκανε πάμπλουτο
{Από το περιοδικό «δ» που κυκλοφορεί με την «κυριακάτικη δημοκρατία»}
Ενα σκασμένο λάστιχο του έδειξε τον δρόμο για να γίνει ο βασιλιάς του παγωτού, χτίζοντας μια... γλυκιά αυτοκρατορία, που άντεξε στους κραδασμούς της αλλαγής ιδιοκτησίας και της πολύχρονης δικαστικής διαμάχης μεταξύ μελών και συνεργατών της οικογένειας Καρβέλ και γιόρτασε, πέρυσι, πανηγυρικά τα 80ά γενέθλιά της.
Το μακρινό 1934, όταν το φορτηγό που αγόρασε με 15 δολάρια (δανεικά από τη μετέπειτα σύζυγό του Αγνή) ακινητοποιήθηκε στο Χάρτσντεϊλ της Νέας Υόρκης, ο Θωμάς Καρβέλας -Τομ Καρβέλ «βαφτίστηκε» όταν έφτασε σε παιδική ηλικία με τους γονείς του και τα αδέρφια του στις ΗΠΑ-, είδε τη μικρή τότε περιουσία του να... λιώνει (κυριολεκτικά) και αποφάσισε να αναλάβει δράση. Στάθμευσε το φορτηγάκι του στο πάρκινγκ ενός καταστήματος κεραμικής και άρχισε να πουλά τα παγωτά που μετέφερε στους περαστικούς για να μη χαλάσουν. Μέσα σε δύο ημέρες όχι μόνο κατάφερε να... ξεφορτωθεί το μισολιωμένο εμπόρευμά του, αλλά ανακάλυψε και τη συνταγή που έμελλε να του αλλάξει τη ζωή.
Ο γεννημένος στην Αθήνα στις 14 Ιουλίου του 1906, πολυμήχανος Τομ συμφώνησε με τον ιδιοκτήτη του καταστήματος κεραμικής, που τον «φιλοξένησε» εκείνο το 48ωρο, να παρκάρει κάθε Σαββατοκύριακο το φορτηγάκι του στο ίδιο σημείο και να δροσίζει τους Αμερικανούς εκδρομείς με μαλακό (soft) παγωτό και παγωμένα επιδόρπια. Μετά μια δοκιμαστική διετία, με κέρδη που ξεπέρασαν τα 3.500 δολάρια ετησίως, ο Ελληνας παγωτατζής έβγαλε από την τσέπη του ένα... γενναίο για την εποχή ποσό, ευχαρίστησε για τη φιλοξενία τον μέχρι τότε ιδιοκτήτη, αγόρασε το κατάστημα (έμοιαζε με κιόσκι) και τοποθέτησε στη μαρκίζα του τη φίρμα Carvel.
Το νέο στέκι του 30χρονου τότε Θωμά εξοπλίστηκε με καταψύκτη και έως το 1939 έβγαζε περισσότερα από 6.000 δολάρια ετησίως, επιτρέποντας στον άπειρο αλλά δαιμόνιο επιχειρηματία να πειραματιστεί με νέες γεύσεις και μεθόδους και, τελικά, να επιβάλει στην αγορά τους δικούς του κανόνες, με μια σειρά καινοτομιών, που υποχρέωσαν τους ανταγωνιστές του να υποκλιθούν στο... ταλέντο και στην ευρηματικότητά του. Αφού πρώτα δημιούργησε και κατοχύρωσε, με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, την πρώτη μηχανή μαλακού παγωτού (με τη βοήθεια του αδερφού του Μπρους), κατόρθωσε μέσα σε λίγα χρόνια να «καπαρώσει» περισσότερα από 300 εμπορικά σήματα και προϊόντα, εισήγαγε νέες μεθόδους προώθησης, όπως το «1+1» (με την αγορά ενός παγωτού, το δεύτερο δωρεάν) και δίδαξε στους Αμερικανούς συναδέλφους του τα... μυστικά του franchising.
Στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου άρχισε να τροφοδοτεί άλλες επιχειρήσεις με τις (τελειοποιημένες πια) παγωτομηχανές του, ενώ ως το 1951 μετέτρεψε το ταπεινό κιόσκι του στο Χάρτσντεϊλ σε μια επιτυχημένη αλυσίδα 100 καταστημάτων παγωτού. Σε μια προσπάθεια να εκπαιδεύσει τους νέους επιχειρηματίες που δήλωναν πρόθυμοι να συνεργαστούν μαζί του αλλά και να διατηρήσει την... υψηλή εποπτεία σε όλα τα παγωτατζίδικα που έφεραν τη φίρμα Carvel, εγκαινίασε το Carvel College of Ice Cream Knowledge, ενώ το 1956 προχώρησε σε μια κίνηση-ματ, εγκαινιάζοντας το πρώτο σούπερ μάρκετ παγωτού στις ΗΠΑ.
Στην Tv
Την ίδια περίοδο έκανε και τις πρώτες εμφανίσεις του σε ραδιόφωνο και τηλεόραση ως πρωταγωνιστής των διαφημιστικών σποτ που ετοίμαζε ο ίδιος, προκειμένου να προμοτάρει τις παγωμένες... λιχουδιές του, όπως ο «Ιπτάμενος δίσκος» (ένα στρογγυλό παγωτό σάντουιτς), ο «Φάτζι το φαλαινάκι», που εξελίχθηκε σε τούρτα-σύμβολο της αλυσίδας Carvel, τα επετειακά κέικ και επιδόρπια για γιορτές και αργίες (ανάμεσά τους το «Καλάθι λουλουδιών» για τη Γιορτή της Μητέρας, ο «Χιονάνθρωπος» για τα Χριστούγεννα, ο... κοντόχοντρος «Κολοκύθας» και η «Μάγισσα Γουίκι» για το Χάλογουϊν), το παγωτό γιαούρτι αλλά και το παγωτό με μειωμένα λιπαρά, για απόλαυση χωρίς... τύψεις.
«Δεν μπορώ να βρω κανέναν φθηνότερο από εμένα!» εξηγούσε σε όσους απορούσαν γιατί δεν ανέθεσε ποτέ σε κάποιον άλλο, πιο διάσημο και πιο εξοικειωμένο με το «σπορ» της διαφήμισης, το έργο της εκπροσώπησης της φίρμας Carvel στα ΜΜΕ. Με τη χαρακτηριστική βαθιά φωνή του και χωρίς να έχει μπροστά του ατάκες και... σενάρια, παρουσίαζε στο κοινό τα λαχταριστά παγωτά και τα παγωμένα κέικ του, μιλώντας πάνω στις εικόνες, ενώ στο τέλος κάθε διαφημιστικού σποτ δεν παρέλειπε να ευχαριστεί τους Αμερικανούς για την εμπιστοσύνη τους στα καταστήματα Carvel. Εως το 1985 τα προϊόντα της εταιρίας έφθασαν να πωλούνται σε περισσότερα από 800 σημεία στις ΗΠΑ, με τζίρο μεγαλύτερο των 300.000.000 δολαρίων, ενώ η αλυσίδα Carvel αναδείχθηκε μία πιο τις ισχυρές δυνάμεις στον χώρο του παγωτού.
Η αποχώρηση και το ίδρυμα
Τον Νοέμβριο του 1989 ο Τομ Καρβέλ αποφάσισε να αποσυρθεί από την... ενεργό δράση, μεταβιβάζοντας την αυτοκρατορία του σε ένα μεγάλο επενδυτικό σχήμα αντί περίπου 80.000.000 δολαρίων. Είχε προηγηθεί μια πολυετής δικαστική διαμάχη με ιδιοκτήτες franchise καταστημάτων, που προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη, υποστηρίζοντας ότι οι περιορισμοί που έθετε ο Ελληνας επιχειρηματίας στο πλαίσιο της συνεργασίας τους ήταν εξαιρετικά αυστηροί και παραβίαζαν τους κανόνες του ανταγωνισμού. Η διαμάχη τράβηξε αρκετά χρόνια, με τις δύο πλευρές να καταλήγουν τελικά σε συμβιβασμό και με τις επιχειρηματικές δραστηριότητες του Καρβέλ να συρρικνώνονται κατά 25%.
Νωρίτερα, το 1976, ο Τομ και η σύζυγός του Αγνή είχαν προχωρήσει στην ίδρυση του Carvel Foundation, ενός φιλανθρωπικού ιδρύματος με αποστολή την παροχή οικονομικής βοήθειας σε φτωχές οικογένειες και παιδιά με χρόνιες ασθένειες αλλά και την ενίσχυση δομών Υγείας, σχολείων, πανεπιστημίων και άλλων φορέων. Οι δωρεές του ζευγαριού, που δεν απέκτησε απογόνους, γίνονταν συνήθως χωρίς... «θόρυβο», καθώς και οι δύο προτιμούσαν να διατηρούν χαμηλό προφίλ και να ζουν σαν μια φυσιολογική οικογένεια της μεσαίας τάξης. Αφού τακτοποίησαν τα περιουσιακά τους, αφήνοντας όλα τα χρήματά τους στο ίδρυμα, περνούσαν τα Σαββατοκύριακα παίζοντας γκολφ στο εξοχικό τους, στις «Πεδιάδες των Πεύκων» (Pine Plains), μια μικρή πόλη 2.500 κατοίκων στη Νέα Υόρκη.
Το 1990 ο 84χρονος πια Τομ «μυρίστηκε» ότι δύο από τους έμπιστους συνεργάτες του, ένας δικηγόρος και ο προσωπικός βοηθός του, έβαζαν... χέρι στα χρήματα του ιδρύματος. Τον Οκτώβριο του ίδιου έτους όμως, πριν προλάβει να ξεδιαλύνει την υπόθεση, άφησε την τελευταία πνοή του την ώρα που κοιμόταν, έπειτα από μια νικηφόρα παρτίδα γκολφ. Την εξιχνίαση του οικονομικού σκανδάλου ανέλαβαν οι δικηγόροι, ενώ στο παιχνίδι μπήκαν και τα ανίψια των Καρβέλ, που «μονομάχησαν» για περιουσιακά ζητήματα αλλά και για να πάρουν κοντά τους τη θεία τους Αγνή, πριν εκείνη πεθάνει στο Λονδίνο το 1998. Μερικά χρόνια αργότερα μία από τις ανιψιές του ζευγαριού έφθασε μάλιστα στο σημείο να προσλάβει ιδιωτικό ντετέκτιβ και να ζητήσει την εκταφή των οστών του θείου της, υποστηρίζοντας ότι ο θάνατός του προήλθε από δηλητηρίαση.
Παρά τους... καβγάδες των συγγενών αλλά και την αλλαγή ιδιοκτησίας, η αλυσίδα των καταστημάτων Carvel συνέχισε την ξέφρενη πορεία της, προσελκύοντας το ενδιαφέρον ενός νέου επενδυτικού γκρουπ, που τον Δεκέμβριο του 2001 αγόρασε το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών της εταιρίας. Την επόμενη χρονιά η αλυσίδα πανηγύρισε το Ρεκόρ Γκίνες για τη μεγαλύτερη μπάλα παγωτού σε σχήμα πυραμίδας. Το 2004 γιόρτασε τα εβδομηκοστά γενέθλιά της με ένα νέο ρεκόρ για τη μεγαλύτερη τούρτα παγωτό σε όλο τον κόσμο, ενώ σήμερα τα προϊόντα της πωλούνται σε περισσότερα από 360 καταστήματα και 9.500 σούπερ μάρκετ. Το (θρυλικό) πρώτο κατάστημα με τη φίρμα Carvel στο Χάρτσντεϊλ κατεδαφίστηκε την άνοιξη του 2009. Στη θέση του χτίστηκε γιαπωνέζικο εστιατόριο.
Γεράσιμος Κόντος
"dimokratianews"
Σχόλια