Πέθανε ο «πατέρας» της ατομικής βόμβας του Πακιστάν, Αμπντούλ Καντίρ Χαν
Μία αμφιλεγόμενη προσωπικότητα
Ο Αμπντούλ Καντίρ Χαν, μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα που ήταν γνωστός ως ο «πατέρας» της ατομικής βόμβας του Πακιστάν, πέθανε σε ηλικία 85 ετών.
Στις 26 Αυγούστου εισήχθη στο νοσοκομείο, καθώς διαγνώστηκε θετικός στον κορωνοϊό.
Ο Χαν έβαλε το Πακιστάν σε τροχιά για να γίνει δύναμη που κατέχει πυρηνικά όπλα, στις αρχές της δεκαετίας του ‘70, όταν επέστρεψε από την Ολλανδία όπου είχε εργαστεί σε εγκατάσταση για πυρηνική έρευνα.
Αργότερα κατηγορήθηκε ότι έκλεψε την τεχνολογία για τον εμπλουτισμό ουρανίου από την εγκατάσταση της Ολλανδίας, που αργότερα χρησιμοποίησε για να αναπτύξει το πρώτο πυρηνικό όπλο του Πακιστάν, σύμφωνα με έρευνα του Carnegie Endowment for International Peace.
Μετά την πρώτη «ειρηνική πυρηνική έκρηξη» της Ινδίας, ο Χαν προσφέρθηκε να ξεκινήσει το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων του Πακιστάν, το 1974. Απευθύνθηκε στον τότε πρωθυπουργό, Ζούλφικαρ Άλι Μπούτο, προσφέροντας τεχνολογία για να αποκτήσει η χώρα το δικό της πρόγραμμα αυτού του είδους. «Εμείς (οι Πακιστανοί) θα τρώμε χόρτα, θα πεινάσουμε ακόμη, αλλά θα έχουμε τη δική μας (ατομική βόμβα)», είχε πει τότε ο Μπούτο, αποδεχόμενος την προσφορά. Από τότε το Πακιστάν αδιάκοπα επεκτείνει το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων, παράλληλα με την Ινδία.
Η εμπλοκή του Χαν με το πρόγραμμα του Πακιστάν διαχρονικά αποτέλεσε αντικείμενο καταγγελιών και επικρίσεων. Οι ΗΠΑ τον είχαν κατηγορήσει ότι αντάλλαξε μυστικά αυτού του τομέα με το Ιράν και τη Βόρεια Κορέα τη δεκαετία του ‘90, όταν η Ουάσινγκτον επέβαλλε κυρώσεις στο Πακιστάν για το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων.
Το Πακιστάν κατηγορήθηκε ότι πουλούσε τεχνολογία αυτού του είδους στη Βόρεια Κορέα, με αντάλλαγμα πυραύλους με δυνατότητα να φέρουν πυρηνικές κεφαλές. Έκθεση του Κογκρέσου του 2003 ανέφερε ότι παρότι είναι δύσκολο να προσδιοριστεί πότε ξεκίνησε η πυρηνική συνεργασία των δύο χωρών, πιθανότατα αυτό έγινε στα μέσα της δεκαετίας του ‘90.
Το 2004 έπειτα από «ομολογία» του στη δημόσια τηλεόραση, του απένειμε χάρη ο τότε πρόεδρος Περβέζ Μουσάραφ, αλλά παρέμεινε για χρόνια σε κατ’οίκον περιορισμό. Στην ομολογία του είχε πει ότι ενήργησε μόνος του, χωρίς να το γνωρίζουν κρατική αξιωματούχοι. Όμως, αργότερα δήλωσε πως ήταν ο αποδιοπομπαίος τράγος.
Ο πρωθυπουργός του Πακιστάν, Ιμράν Χαν, τον χαρακτήρισε «εθνικό είδωλο», του οποίου το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων «μας παρείχε ασφάλεια απέναντι σε έναν επιθετικό, πολύ μεγαλύτερο, πυρηνικό γείτονα».
Με πληροφορίες από AP, Reuters