Για κυβερνοπόλεμο προετοιμάζεται το ΝΑΤΟ: Ασκηση στο Ταλίν με 1.000 ειδικούς και σενάριο ρωσικής επίθεσης στο «νησί Icebergen»

Περίπου 150 στελέχη του ΝΑΤΟ, με υψηλή ειδίκευση τον κυβερνοχώρο συγκεντρώθηκαν σε ένα μουντό μπεζ κτίριο στην καρδιά του Ταλίν, της χιονισμένης πρωτεύουσας της Εσθονίας αυτή την εβδομάδα για να προετοιμάσουν απαντήσεις στο υπαρκτό σενάριο ρωσικού κυβερνοπολέμου.

Το εν λόγω σενάριο είναι πλεον πραγματικό για τα κράτη – μέλη της Συμμαχίας και τους συμμάχους τους μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Η Ουκρανία δεν αμύνεται άλλωστε μόνο σε πυραυλικές επιθέσεις όσο και στις συνεχείς προσπάθειες Ρώσων χάκερ που σκοπεύουν «να σβήσουν τα φώτα» και να κάνουν τη ζωή πιο δύσκολη για τους πολιορκημένους γείτονές τους.

«Προστίθεται ένα επίπεδο σοβαρότητας. Δεν είναι πια πλασματικό. Είναι προφανές ότι αυτά τα πράγματα συμβαίνουν στην πραγματικότητα», δήλωσε ο συνταγματάρχης Bernd Hansen, επικεφαλής του κλάδου για τον Κυβερνοχώρο στο NATO Allied Command Transformation, σχετικά με τον αντίκτυπο της σύγκρουσης στην Ουκρανία.

Οι κυβερνοδυνάμεις του ΝΑΤΟ παρακολουθούν στενά τον πόλεμο στην Ουκρανία, τόσο για να βρουν τρόπους να βοηθήσουν την Ουκρανία όσο και για να δυσκολέψουν τη Ρωσία να παραβιάσει υποδομές κρατών – μελών της Συμμαχίας.

Ο πόλεμος στρην Ουκρανία έδωσε κατεπείγοντα χαρακτήρα στην ετήσια άσκηση Cyber ​​Coalition του ΝΑΤΟ, στην οποία περισσότερα από 40 κράτη μέλη, σύμμαχοι και άλλοι οργανισμοί συνεργάζονται για να ανταποκριθούν και να ανακάμψουν από προσομοιωμένες κυβερνοεπιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές, όπως δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και πλοία. Η άσκηση εκτυλίχθηκε σε παγκόσμιο δίκτυο με σχεδόν 1.000 επαγγελματίες του κυβερνοχώρου να συμμετέχουν εξ αποστάσεως από τις χώρες καταγωγής τους.

Ολοκληρωτικός κυβερνοπόλεμος

Ο κόσμος δεν έχει βιώσει ποτέ έναν ολοκληρωτικό κυβερνοπόλεμο στον οποίο οι επιθέσεις στον κυβερνοχώρο χρησιμοποιούνται με το ίδιο καταστροφικό αποτέλεσμα όσο τα φυσικά χτυπήματα, όπως η διακοπή κρίσιμων υπηρεσιών στο ρεύμα και την υδροδότηση και η αποτροπή αποκατάστασης των βλανών. Η κατάσταση στην Ουκρανία, ωστόσο, βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού.

Αξιωματούχοι κυβερνοασφάλειας και τεχνικοί εμπειρογνώμονες ήρθαν στο Ταλίν από την Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες μέχρι και από την Ιαπωνία για να απαντήσουν σε κυβερνοεπιθέσεις που βάσει σεναρίου θα γινόταν εναντίον του (φανταστικού, για τις ανάγκε άσκησης) νησιού Icebergen μεταξύ Ισλανδίας και Νορβηγίας

Το σενάριοπροέβλεπε ότι στις 28 Νοεμβρίου, χάκερ εξαπέλυσαν ψηφιακή επίθεση στο φανταστικό αυτό νησί σε μια προσπάθεια να υποκλέψουν πληροφορίες και πνευματική ιδιοκτησία, να διαταράξουν τις κυβερνητικές υπηρεσίες και να καταρρίψουν το ηλεκτρικό δίκτυο.

Οι ΗΠΑ ηγήθηκαν της αεροπορικής διοίκησης και ελέγχου στην άσκηση, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο ανέλαβε τον έλεγχο στο έδαφος και η Πολωνία ήταν επικεφαλής των δυνάμεων ειδικών επιχειρήσεων.

Τα αποτελέσματα ήταν αυστηρά μυστικό από αξιωματούχους του ΝΑΤΟ λόγω ανησυχιών για την ασφάλεια και τις πληροφορίες, αλλά ο συνταγματάρχης του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ Τσαρλς Έλιοτ, ο διευθυντής της άσκησης, είπε στους δημοσιογράφους ότι κανείς δεν απέτυχε στην άσκηση. Αρνήθηκε να δώσει ωστόσο περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις αδυναμίες που βρέθηκαν.

Διπλάσιο δυναμικό στην άσκηση 

Σχεδόν 150 άτομα ήταν επί τόπου για την άσκηση, διπλάσιο από το δυναμικό που έκανε το ίδιο ταξίδι πέρυσι.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει πυροδοτήσει ερωτήματα σχετικά με το πώς το ΝΑΤΟ θα απαντούσε σε μια κυβερνοεπίθεση σε ένα κράτος – μέλος αρκετά μεγάλο ώστε να επικαλεστεί το Άρθρο 5, το οποίο μετατρέπει μια επίθεση εναντίον οποιουδήποτε κράτους – μέλους σε επίθεση εναντίον όλης της Συμμαχίας. Για παράδειγμα, η κυβέρνηση της Αλβανίας εξέτασε το ενδεχόμενο να ζητήσει τη χρήση του άρθρου φέτος μετά από μια εκτεταμένη επίθεση στα δίκτυα της χώρας από το Ιράν.

Σε μια ένδειξη του πόσο διαπλέκονται όλο και περισσότερο οι κυβερνοεπιθέσεις με τον παραδοσιακό πόλεμο, αρκεί να σημειωθεί ότι η Ρωσία συντόνισε τις πυραυλικές επιθέσεις στην Ουκρανία με κυβερνοεπιθέσεις για να εντείνει την κακουχία των αμάχων στο έδαφος.

Η δυσκολία να κρατηθούν έξω οι χάκερ καθιστά ακόμη πιο σημαντική την εξάσκηση στον τρόπο που απαντάμε εάν έχουν διεισδύσει στα δίκτυα, λένε οι αξιωματούχοι.

Αξιωματούχοι είπαν ότι ενσωμάτωσαν σενάρια και διδάγματα από τις επιθέσεις στον κυβερνοχώρο σε υποδομές της Ουκρανίας φέτος, συμπεριλαμβανομένων των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας.

Η άσκηση πραγματοποιήθηκε στο Cyber ​​Range του ΝΑΤΟ, ένα κτίριο που σχεδιάστηκε και λειτούργησε το 2021 για να χρησιμεύσει ως κέντρο εκπαίδευσης εμπειρογνωμόνων στον κυβερνοχώρο του ΝΑΤΟ σχετικά με το πώς να ανταποκρίνονται σε επιθέσεις όπως αυτές εναντίον της Ουκρανίας. Το κτίριο έχει ελεύθερους αλλά και διαβαθμισμένης πρόσβασης χώρους και σπάνια ανοίγει τις πόρτες του στον Τύπο ώστε να μην διακινδυνεύσουν οι λειτουργίες. Στους συμμετέχοντες απαγορεύεται να φέρουν προσωπικές συσκευές.

«Το ΝΑΤΟ έχει δεσμευτεί να διατηρήσει το τεχνολογικό του πλεονέκτημα», είπε ο Ντέιβιντ βαν Γουέλ, βοηθός γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ για τις αναδυόμενες προκλήσεις ασφαλείας, στους δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια μιας εικονικής ενημέρωσης την Παρασκευή.

Η εντεινόμενη πίεση στους επαγγελματίες του κυβερνοχώρου εντός των χωρών του ΝΑΤΟ και των συμμαχικών εθνών έχει κάνει την ικανότητα συντονισμού και δοκιμής πρωτοκόλλων επικοινωνίας ακόμη πιο απαραίτητη. Η Φινλανδία, μαζί με τη Σουηδία, εξετάζεται επί του παρόντος για ένταξη στο ΝΑΤΟ, αλλά είναι εδώ και πολύ καιρό ισχυρός εταίρος στον κυβερνοχώρο του ΝΑΤΟ, και οι δύο συμπεριλήφθηκαν στην άσκηση.

Με υπόκρουση… το Waterloo των Abba

Ο Ταγματάρχης Markus Riihoven, μέλος των Φινλανδικών Αμυντικών Δυνάμεων, χαρακτήρισε την άσκηση απαραίτητη για την ανάπτυξη ενός «δικτύου εμπιστοσύνης» που μπορεί εύκολα να χρησιμοποιηθεί στη διάρκεια μιας κυβερνοεπίθεσης στον πραγματικό κόσμο.

Για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης, οι συμμετέχοντες συναναστράφηκαν κατά τη διάρκεια των συχνών διαλειμμάτων για καφέ και έτρωγαν γεύματα σε ένα αρκετά χαλαρό περιβάλλον έξω από τα δωμάτια όπου συνεχιζόταν η άσκηση. Συνεχίστηκαν με ανακοινώσεις από την ηγεσία σχετικά με το πρόγραμμα συνοδευόμενες από τραγούδια, συμπεριλαμβανομένου, στο τέλος της άσκησης, του «Waterloo» των ABBA που ακούγονταν από τα μεγάφωνα.

Πέραν της συντροφικότητας πάντως, σχολιάζει το Politico,  διάχυτη ήταν η αίσθηση ότι αυτή η δοκιμαστική άσκκση, θα μπορούσε πολύ γρήγορα να μετραπεί σε πραγματικό σενάριο.

Με πληροφορίες από Politico: NATO prepares for cyber war