Ο άγνωστος πολιτισμός της Μάλτας…

Οι αρχαιολογικές έρευνες στη Μάλτα, οι οποίες έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του 1935, αποκάλυψαν τα λείψανα ενός αγνώστου πανάρχαιου πολιτισμού και μια


Το άρθρο, όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΕΘΝΟΣ”, στις 25/05/1935

Οι αρχαιολογικές έρευνες στη Μάλτα, οι οποίες έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του 1935, αποκάλυψαν τα λείψανα ενός αγνώστου πανάρχαιου πολιτισμού και μιας προϊστορικής φυλής, που χρονολογείται προ δέκα τουλάχιστον χιλιάδων ετών.

Ο πολιτισμός αυτός ήταν πραγματικά μυστηριώδης, διότι φαίνεται ότι λατρευόταν από αυτόν το πάχος, όπως μαρτυρούσαν τα ανακαλυφθέντα πολυάριθμα αγαλμάτια γυναικών και ενίοτε ανδρών, αφάνταστου πάχους, τα οποία προφανώς αποτελούσαν αντικείμενο λατρείας.

Η προϊστορική φυλή που ανέπτυξε τον ανακαλυφθέντα πολιτισμό ήταν πολύ προηγμένη, όπως μαρτυρούσαν τα λείψανα των μνημείων και κτιρίων της, που αποκαλύφθηκαν από τη σκαπάνη των αρχαιολόγων και αποδείκνυαν ότι ο πολιτισμός είχε αρχίσει να ανθίζει στη Μεσόγειο πολύ νωρίτερα απ’ ό,τι θεωρούνταν, αφού χρονολογούνταν, όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, προ δέκα τουλάχιστον χιλιάδων ετών.

Το γεγονός ότι λατρευόταν το πάχος προκαλεί σήμερα το γέλιο, αλλά εξετάζεται εάν ο γέλωτας αυτός είναι δικαιολογημένος. Διότι δεν είναι τάχα δυνατόν να κρύβεται κάτω από το υγιές πάχος η γαλήνη, η υπομονή, η σταθερότητα και άλλες ακόμη αρετές που δε συναντώνται σήμερα στον ισχνό νευρικό τύπο;


Αγαλμάτιο από τερακότα που αναπαριστά μια ακέφαλη καλλονή της προϊστορικής Μάλτας

Η ανακάλυψη έγινε από μια ιταλική αρχαιολογική αποστολή υπό τον Καθηγητή Luigi Ugolini. Αρχικά θεωρήθηκε ότι επρόκειτο περί λειψάνων παλαιού πολιτισμού της Εποχής του Χαλκού, αποδείχθηκε όμως από την πρόοδο των ανασκαφών ότι επρόκειτο περί λειψάνων της Νεολιθικής Εποχής, πράγμα που προσέδιδε στα ευρήματα εξαιρετική σημασία.
Luigi Maria Ugolini (1895 – 1936)

Δεν μπορώ να είμαι βέβαιος περί της ακριβούς χρονολογίας των ευρημάτων της Μάλτας, ανέφερε ο Καθηγητής Ugolini. Κατά πάσα πιθανότητα όμως χρονολογούνται προ 10.000 ετών. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι ανάγονται στις αρχές της Νεολιθικής Εποχής, η οποία ακολούθησε την Παλαιολιθική. Ήταν ήδη γνωστό ότι η Μάλτα κατοικούνταν από ανθρώπους από απώτατων χρόνων, διότι είχαν βρεθεί και λείψανα ανθρωπίνων σκελετών, σύγχρονων με τον άνθρωπο του Νεάντερταλ. Οι παρούσες όμως ανακαλύψεις αποδείκνυαν ότι οι πρωτόγονοι άνθρωποι είχαν αναπτυγμένο πολιτισμό, αντίληψη του ωραίου, τεχνικές γνώσεις και πνευματικό βίο.

Οι πολύ μεταγενέστεροι αξιοθαύμαστοι σταθμοί της νεολιθικής εξελίξεως, όπως της Τροίας, της Κρήτης και των Μυκηνών, δεν έδειχναν πολύ μεγαλύτερες γνώσεις οικοδομικής και τεχνών, εν γένει. Και συμπεραίνουμε ότι κάποια φοβερή καταστροφή σάρωσε τον πολιτισμό της Μάλτας και δεν του επέτρεψε να αναπτυχθεί φυσιολογικώς, οπότε και η εξέλιξη του νεότερου νεολιθικού πολιτισμού θα ήταν πολύ ανώτερη ακόμη και απ’ ό,τι υπήρξε.

Οι αποκαλυφθέντες αρχαίοι ναοί της Μάλτας είναι μεγάλοι, τεχνικοί και περίεργοι. Όλοι έχουν κυκλοτερές σχήμα και αποτελούνται από τρεις κύκλους, τον ένα μέσα στον άλλο. Μόνο ο πρώτος κύκλος έχει είσοδο. Οι άλλοι δύο δεν έχουν και οι αρχαιολόγοι κατόρθωσαν να εισχωρήσουν εντός αυτών αποσπώντας μεγάλους λίθους.


Αγαλμάτιο από τερακότα που αναπαριστά γυναίκα της φυλής που κατοικούσε στη Μάλτα

Είναι λοιπόν μυστήριο πώς οι προϊστορικοί άνθρωποι εισέρχονταν στα δύο εσωτερικά κυκλικά διαζώματα των ναών τους. Η έλλειψη εισόδου στα διαζώματα αυτά θα ήταν προφανώς σχετική με κάποιο αρχαίο αιμοχαρές θρησκευτικό έθιμο. Θα κλείνονταν δηλαδή εκεί άνθρωποι με σκοπό να παχύνουν για να προσφερθούν ως θυσία σε κάποια θρησκευτική τελετή. Δεν είναι απίθανο επίσης η παχύτερη όλων των γυναικών του νησιού να ενεκλείετο εκεί μέσα στο εσώτατο διάζωμα, για να επιδεικνύεται στον λαό σε ορισμένες θρησκευτικές τελετές και να προσκυνάται.

Οι ανθρωποθυσίες αποτελούσαν το κύριο χαρακτηριστικό των πανάρχαιων θρησκειών και μια φυλή η οποία είχε προοδεύσει μέχρι του σημείου να λατρεύει τις παχιές γυναίκες αντί των ζώων, φαίνεται ότι είχε επιτελέσει σημαντικότατη πρόοδο προς τον πολιτισμό σε σχέση με τις άλλες αρχέγονες φυλές.

Οι ναοί που ανακαλύφθηκαν ήταν κτισμένοι από μεγάλους ογκόλιθους και ήταν ακατανόητο πώς λίθινοι όγκοι που ζύγιζαν από 180 έως 200 τόννους ο καθένας κατέστη δυνατό να μεταφερθούν εξ’ αποστάσεως και να ανυψωθούν, για να τοποθετηθούν ο ένας πάνω στον άλλο.

Τα αγάλματα ήταν από πηλό ή άργιλο και άλλα μεν ήταν γυμνά εντελώς, άλλα δε ενδεδυμένα με επιμελημένη αμφίεση. Το σπουδαιότερο μεταξύ των ανευρεθέντων αγαλμάτων ήταν ένα που παρίστανε μια γυναίκα μετρίου πάχους, το οποίο ονομάστηκε “Προϊστορική Αφροδίτη” και ένα άλλο που παρίστανε μια γυναίκα καταπληκτικού πάχους να κοιμάται.


Η “κοιμώμενη γυναίκα”. Αγαλμάτιο από τερακότα που βρέθηκε σε άριστη κατάσταση και αναπαριστά γυναίκα εξαιρετικού πάχους , φέρουσα εσθήτα

Ο κορμός της “Αφροδίτης” αποτελεί ένα τόσο καταπληκτικό παράδειγμα ανατομικών γνώσεων και καλλιτεχνικής αντιλήψεως, ώστε είναι πρόδηλο ότι θα φιλοτεχνήθηκε από κάποιον μεγάλο προϊστορικό καλλιτέχνη, πρόδρομο του Πραξιτέλη, του Φειδία και του Μιχαήλ Αγγέλου. Η κοιμώμενη γυναίκα εκφράζει αφετέρου την ανάπαυση και την παθητική χαρά του ύπνου με κάθε γραμμή του σώματός της. Κοιμάται επάνω σε ένα παράδοξο, αλλά προφανώς αναπαυτικό κρεβάτι και στηρίζει το κεφάλι της επάνω σε ένα χαμηλό μαξιλάρι, ανέφερε ο Καθηγητής Ugolini.

Οι ανακαλυφθέντες ναοί είχαν μοναδική ακουστική, λόγω της κυκλικής κατασκευής τους. Ο Καθηγητής Ugolini θεωρούσε ότι η αρχαία αυτή φυλή της Μάλτας θα προήλθε εξ ανατολών κατά τις μεταναστεύσεις των φυλών στην Ισπανία και στη Γαλλία και θα σταμάτησε στη Μάλτα όπου αναπτύχθηκε και από εκεί ήταν πιθανό να επεκτάθηκε στην Κρήτη, στις Μυκήνες, την Τίρυνθα και άλλα κέντρα πρώιμου πολιτισμού.

Είναι επίσης πιθανό να μετανάστευσε και στη Μεσοποταμία και να συνετέλεσε στην ανάπτυξη του πολιτισμού της Βαβυλώνας και του Ουρ. Οι άνθρωποι της Μάλτας έζησαν πάντως προτού εξελιχθεί η Βαβυλώνα.

Η είδηση δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “ΕΘΝΟΣ”, στις 25/05/1935…


Σχόλια